Od 1 października jesteśmy świadkami wprowadzenia nowych regulacji, które obejmą cały handel, w tym polski sektor farmaceutyczny. System kaucyjny, zaprojektowany w celu poprawy gospodarowania odpadami, zmusi do dostosowania się również apteki i hurtownie farmaceutyczne. Jak donosi Medonet, Ministerstwo Zdrowia oraz branża aptekarska skrytykowały jednak te zmiany, podkreślając, że mogą one wpłynąć na bezpieczeństwo pacjentów oraz zakłócić codzienną działalność aptek. Argumentują, że wprowadzenie tego typu obowiązków jest sprzeczne z pierwotną funkcją tych placówek.
System kaucyjny, który wchodzi w życie od października, nakłada obowiązek zbierania opakowań po napojach oraz zwracania pobranej wcześniej kaucji m.in. na apteki oraz sklepy o powierzchni przekraczającej 200 m². To oznacza, że apteki będą musiały przyjmować oznakowane butelki o pojemności do 1,5 litra, jeśli oferują w swoim asortymencie produkty w takich opakowaniach. Obowiązek obejmie także suplementy diety sprzedawane w formie płynnej.
Zgodnie z zapisami ustawy wszystkie apteki będą musiały prowadzić szczegółową ewidencję kaucji oraz regularnie sprawdzać zgodność oznakowania produktów z systemem kaucyjnym. Zmiany te w oczywisty sposób wiążą się z dodatkowymi obowiązkami administracyjnymi, które już teraz budzą niepokój w środowisku farmaceutycznym. Jak stwierdził Mateusz Oczkowski z Ministerstwa Zdrowia, kluczowym problemem jest nieproporcjonalność nowych przepisów w stosunku do działalności aptek. Zasugerował, że nakładanie takich obowiązków na placówki ochrony zdrowia stoi w sprzeczności z wymogami bezpieczeństwa farmaceutycznego.
Co na to Ministerstwo Zdrowia?
Resort zdrowia, który od początku był sceptyczny wobec nowych przepisów, wyraźnie wskazuje, że apteki pełnią przede wszystkim funkcje zdrowotne i społeczne. Zwraca uwagę, że wprowadzanie takich regulacji do sektora farmaceutycznego może nie tylko zakłócić sterylne warunki pracy, ale również prowadzić do zmniejszenia bezpieczeństwa pacjentów.
Oczkowski przyznaje, że potrafi zrozumieć ideę wprowadzania systemów wspierających ochronę środowiska i gospodarkę o obiegu zamkniętym, ale twierdzi, że apteki nie powinny być w nie angażowane w ten sposób. Jak powiedział: „Funkcja zdrowotna aptek powinna wykluczać je z obowiązku obsługi systemu kaucyjnego, podobnie jak unijne regulacje, które jasno określają, że tego typu miejsca mogą zostać wyłączone z takich wymogów”.
Obawy farmaceutów i problemy praktyczne
W środowisku aptekarskim pojawia się wiele wątpliwości dotyczących możliwości pogodzenia nowych obowiązków z codzienną pracą. Farmaceuci podkreślają, że konieczność gromadzenia opakowań — w tym prawdopodobnie zabrudzonych — może stanowić zagrożenie dla higieny i bezpieczeństwa wykonywania leków recepturowych, które wymagają sterylnych warunków.
Ministerstwo Zdrowia również podziela te obawy. W piśmie skierowanym do Ministerstwa Klimatu i Środowiska zaznaczyło, że: „Projektowane przepisy nakładają na apteki nowe, nieuzasadnione obowiązki powodujące konieczność dostosowania organizacji pracy, w tym opracowania i wprowadzenia nowych procedur, ale również budzą wątpliwości co do zgodności z innymi przepisami w zakresie zasad prowadzenia bezpiecznego obrotu lekami.”
Brak rozwiązania dla innych problemów
Obok wprowadzenia systemu kaucyjnego, na porządku dziennym pozostają również inne wyzwania związane z utylizacją odpadów medycznych. Ministerstwo Zdrowia zauważyło, że w wielu przypadkach pacjenci nie mają dostępu do punktów odbioru zużytych igieł, które często trafiają do zwykłych śmieci. Resort zdrowia przyznał, że próby rozwiązania tego problemu poprzez odciążenie placówek odpowiedzialnych z kosztów odbioru spotkały się z barierami prawnymi.
Zastanawiając się nad możliwymi krokami, Mateusz Oczkowski zauważył, że przyjęcie tego rodzaju odpadów mogłoby lepiej wpisywać się w misję aptek jako placówek ochrony zdrowia — w przeciwieństwie do wymagań związanych z systemem kaucyjnym. „Może warto rozważyć wprowadzenie systemu odbioru zużytych igieł zamiast angażowania aptek w obsługę opakowań po napojach” — zasugerował.
Głos farmaceutów pozostaje bez odpowiedzi
Mimo licznych apeli i wskazywania na potencjalne trudności, nowe przepisy zostaną wprowadzone w życie już za kilka dni. Apteki i hurtownie farmaceutyczne muszą zatem przygotować się do sprostania nowym wymogom. Ich funkcje jako placówek ochrony zdrowia, przynajmniej w krótkiej perspektywie, będą musiały zostać uzupełnione o obowiązki związane z systemem kaucyjnym.
źródło: medonet.pl
