Zalane Zadziele - historia wsi pod wodą - Beskidy News

Używamy plików cookie, aby pomóc w personalizacji treści, dostosowywać i analizować reklamy oraz zapewnić bezpieczne korzystanie z serwisu. Korzystając z witryny, wyrażasz zgodę na gromadzenie przez nas informacji. Szczegóły znajdziesz w zakładce: Polityka prywatności.

Witaj,

Możesz zobaczyć informacje dotyczące tylko twojego powiatu, wybierając go z listy poniżej.

 

 

Wesprzyj nas na Patronite
patronite

 

 

Nie pokazuj więcej tego okna

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Powstanie jeziora Żywieckiego zniszczyło wieś Zadziele. Wszystko zalała woda. Warto przypomnieć sobie losy tej miejscowości na Żywiecczyźnie. My wracamy do przeszłości.

mountains-2855322 960 720

Zadziele to wieś, której początki sięgają setek lat wstecz. Usytuowana była na ścieżkach prowadzących z Żywca do Andrychowa i Suchej oraz przez Kęty w stronę północnej Polski. Za jej założyciela uznaje się Mikołaja Komorowskiego, ówczesnego zarządcę regionu żywieckiego.

Wieś zlokalizowana była za linią graniczną Żywca. Pierwszymi mieszkańcami Zadziela byli chłopi, przesiedleni tam ze Starego Żywca. Andrzej Komoniecki tak opisuje powstanie wsi w swoim Dziejopisie Żywieckim: "folwark starożywiecki zbudował i te grunta na folwark obrócił, a te kmieci ze wsią gdzie indziej przeniósł i nową wieś Zadziele w końcach gruntów założył i ról ósm wydzielił i poddanych tamże osadził, jako teraz jest". Skąd nazwa "Zadziele"? W dziejopisie czytamy: "Zadziele, że za działem pól starożywieckich osadzona ta wieś jest, co przedtem Starym Żywcem była, ale się musiała dla folwarku zbudowanego na Zadziele przemienić".

Pożar kościoła

Parafią mieszkańców był kościół p.w. Wszystkich Świętych. Andrzej Komoniecki napisał, że zbudowany był on "z drzewa cisowego, naonczas obficie tu będącego". Warto wspomnieć o tym, że budynek spłonął około 1477 r. podczas najazdu Jakuba z Dębna, starosty z Krakowa. Z czasem kościół udało się odbudować. Niestety, w kolejnych latach świątynia znów została zniszczona, tym razem przez przypływ wody z rzeki. Odbudowano ją około 1507 r. Kościół, który otaczał kamienno- drewniany mur prezentował się bardzo okazale w okolicach Soły. Wokół  niego usytuowane były rozmokłe tereny, a za nimi zagrody wiejskie i uprawne pola. Oprócz świątyni, szczególnym miejscem dla mieszkańców Zadziela była kapliczka św. Wita. Dlaczego? Ze względu na kult pogańskiej bogini Żywi. Jak głosi legenda, to właśnie od jej imienia pochodzi nazwa miasta Żywiec.

Przysiółki i stawy

W niewielkiej odległości od Łękawki, wzdłuż jej lewego brzegu, istniała bita droga, prostopadła do wspomnianych, a skrzyżowania tej drogi z szosami stanowiły dwa centralne ośrodki wsi. Jak w każdej wsi, tak i tu poszczególne przysiółki miały swoje nazwy. Poczynając od Soły były: ""Za Wodą", "Pasieczki", "Mokradle", " Podboże" , "Młyn", "Myszyniec" i "Za Gowinami". Pomiędzy szosą do Żywca, a Sołą znajdowały trzy stawy . Po lewej stronie szosy położony był przysiółek "Bory".

W 1966 r. utworzony zbiornik Jeziora Żywieckiego zalał Zadziele. Mieszkańcy przesiedleni zostali do innych miejscowości mieszczących się na Żywiecczyźnie. Wody pochłonęły domy, zakłady i gospodarstwa domowe. Kształtowana przez lata społeczność przestała istnieć. Ciała spoczywające na starożywieckim cmentarzu przeniesiono na cmentarz na górze Burgałowskiej. Na dnie jeziora spoczęły ruiny domów, zakładów i przydomowych gospodarstw.

Ciekawostki

Swoiste "legendy" głoszą, że w trakcie zalewania zadziela nie zakopano studni, z których mieszkańcy czerpali wodę. Mają one być przyczyną powstawania rzekomych wirów, wciągających pod wodę kąpiących się w Jeziorze ludzi. W trakcie całego procesu tworzenia zbiornika wysiedlono około 4000 mieszkańców, ich domy wysadzono w powietrze, cmentarze tylko częściowo ekshumowano, a następnie w 1966 roku zalano wodą. W 2012 roku wody jeziora wyrzuciły na brzeg świetnie zachowane XIX-wieczne tabernakulum, które według specjalistów pochodziło najprawdopodobniej z zatopionego drewnianego kościoła w Starym Żywcu. Większość dawnych mieszkańców tych miejscowości osiedliła się w Żywcu i Kozach. Do dziś kontrowersje wzbudza kwestia odszkodowań dla wysiedlonych mieszkańców, które podobno były nieproporcjonalne niższe od wartości pozostawianych majątków.

 

źródło: Robert Słonka "Zadziele piękna wioska"

Udostępnij

8
+6
2
Reklama

Pobierz bezpłatną aplikację

Informacje z Twojego powiatu na wyciągnięcie ręki.

Google Play

Logo Beskidy News
Masz dla nas informacje? Newsy? Widziałeś lub słyszałeś coś ważnego? Chcesz, aby Twoją sprawą zajął się reporter? Daj nam znać. Dyżurujemy całą dobę, reagujemy od razu.

 

Imię i nazwisko (*)
Podaj imię i nazwisko
E-mail (*)
Podaj adres e-mail
Temat (*)
Podaj temat
Wiadomość (*)
Napisz wiadomość
Załącznik
Dodaj załącznik
(gif, jpeg, jpg, png, zip)
Captcha (*)
Rozwiąż captchę